کرمانشاه از دیر و باز محل و مأوای دلدادگان حسینی و عاشقان و مداحان مکتب آن امام همام بوده، اما طی سالیان گذشته سلیقه‌ها و سبک‌های این عرض ارادت‌ها دستخوش تغییرات گسترده‌ای شده است. این موضوع ما را بر آن داشت که با حاج مهدی محمدی یکی از اساتید و مداحان مشهور کرمانشاه در این موضوعات گفت‌و‌گویی داشته باشد.

کربلاییان: وضعیت و جایگاه مداحی را در کرمانشاه چگونه می‌بینید؟

محمدی: جایگاه مداحی در کرمانشاه جایگاه خوبی است. مردم نسبت به این قضیه اقبال دارند و خیلی احترام می‌کنند، اما آن حد مطلوبی که باید باشد نیست. یعنی یک‌بخشی مقصر خود مداح‌ها هستند و یک‌بخشی هم مردم مقصر هستند. مثلاً در کرمانشاه ما مداح‌هایی داریم که واقعاً سالم می‌خوانند، خیلی روضه‌ها را مرتب می‌خوانند، خیلی بدون نقص می‌خوانند. به‌عبارت‌دیگر بخواهم بگویم، چون روی مردم کار نشده است و مردم سوادشان در این مطلب و این قضیه به‌اندازه کافی نیست، بیشتر به‌سوی مداح‌هایی اقبال دارند که خارج از استان هستند حالا به هر طریقی، حالا طرف فقط شور می‌خواند یا هر چه و این جایگاه مداحی را متأسفانه در استان خراب کرده است.

ما نباید فکر کنیم اگر کسی چهره است، تلویزیونی است یا اسمش جمعیت می‌آورد گزینه‌ی مناسب برای دعوت کردن است، حالا چه کرمانشاهی باشد چه غیر کرمانشاهی. ما باید تشخیص دهیم که چه کسی تأثیرگذارتر است. آن‌هایی را که تأثیرگذار هستند تقویت کنیم، حالا چه خارج از استان چه داخل استان فرقی ندارد؛ ولی کلاً در چند سال گذشته جایگاه مداحی در استان کرمانشاه خیلی تضعیف‌شده است. علتش هم این است که واقعاً یک دلسوزی که در کرمانشاه باشد ولو در حد دلسوزی تذکری بدهد وجود ندارد. یعنی همه تائید می‌کنند. من الآن هرکسی را در مجلسم بیاورم بزرگان تائید می‌کنند. مثل قدیم که می‌گفتند دلت پاک است همه‌چیز کافی است الآن هم همین‌طور شده است. شما برای امام حسین جلسه بگیر هرکسی می‌خواهد بیاید منبر برود. چون به اسم امام حسین است و برای امام حسین است اشکالی ندارد. درصورتی‌که می‌دانیم همه این‌ها خیلی جایگاه مداحی را تضعیف می‌کند.

کربلاییان: این روزها با توجه به تغییرات تکنولوژیکی و سبک زندگی مردم بعضی از مفاهیم و القاب دچار تغییراتی شده‌اند، و حال و هوای بعضی هیئات تغییر کرده است، به نظر شما مداح کیست و چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟.

محمدی: امروز این قضیه اتفاق افتاده است که خیلی از مداح‌های جامع ازلحاظ فن مداحی در کرمانشاه، منزوی‌شده‌اند، گوشه‌گیر شده‌اند، بی‌انگیزه شده‌اند و واقعاً هم مردم طالب خیلی از این مداحان نیستند. یعنی ذائقه‌ها را خود آقایان تغییر داده‌اند. کاری کرده‌اند که دیگر مردم اول بنر را نگاه می‌کنند، جلوی اسم مداح را نگاه می‌کنند. ببینند کی است و بر اساس آن جلسه می‌روند. جایگاه مداحی استان تضعیف‌شده است و خیلی از مداحان علناً انگیزه‌ای برای کار کردن قوی ندارند. مشکلاتی این‌جوری هست.

مداح کامل باید در ابعاد مختلفی مهارت لازم را داشته باشد. اولین شرطی که یک مداح باید رعایت کند مطالعه است. شرط مطالعه مداح که در سرتاسر کشور کلاً به نظر من ضعیف است. یک مداحی وقتی‌که یک دعایی را به او می‌دهند مناجات کند، حتی معنی تحت‌اللفظی دعا را بلد نیست، خب این یعنی اصلاً هیچ مطالعه‌ای در همان دعا هم نداشته است چه برسد به این‌که تفسیر دعا را بخواند و از این قبیل کارها.

امروز متأسفانه ضعف مستمع ما هم به همین دلیل است. انتخاب شعر مداح‌ها را شما ببینید، داد می‌زند که معرف میزان سواد مداح است. خدمت شما عارضم که مداح بالای منبر می‌رود خواندنش بی‌محتوا است، شعرش بی‌محتوا است، مطلبش بی‌محتوا است؛ مطالب و اشعاری که مداح می‌خواند بیشتر بوی احساس می‌دهد تا مضامین اخلاقی، توحیدی و حتی غزل مرثیه‌ها و مرثیه‌هایی که خوانده می‌شود، گاهی وقت‌ها باید یک پیامی داشته باشد؛ اما امروز این شده است ما داخل اینترنت می‌رویم، سرچ می‌کنیم اولین شعری که بیاید، یکسری الفاظ هم که موردپسند هیئتی‌ها است در آن باشد، این را می‌خوانیم؛ بدون اینکه به کسی نشان دهیم، بدون اینکه زحمت بکشیم و وقت بگذاریم و تأمل‌کنیم که آیا من الآن این حرف را می‌زنم خلاف شأن اهل‌بیت نیست؟ آیا کژتابی ایجاد نمی‌کند؟واقعیتی را زیر سؤال نمی‌برد؟ نه! چون صرفاً قشنگ است و هیئتی است من میام می‌خوانم. این است که در این قضیه ضعف زیاد است. اما قوت هم الحمدالله هست. مداح‌های خوب و قوی و بامطالعه هم داریم، اما تعداد آن‌ها در این اوضاع‌واحوال امروزی قلیل و کم است.

کربلاییان: به نظرتان فضای مجازی برای هیئت‌ها مفید بود یا مضر و به نظرتان ما تا چه حد توانسته‌ایم از این بستر برای ترویج مکتب سیدالشهدا استفاده کنیم؟

محمدی: فضای مجازی بر اساس گفته بزرگان زمانی خوب است، چه برای مداح، چه برای پاتوق‌دار و سینه‌زن که محلی برای ترویج خدمت شما و ترویج معارف سیدالشهدا باشد. ولی اکنون بعضی از مداحان هر چه می‌خواهد نشر می‌دهند که این زیبنده نیست. یک مداح، از مداحی خودش می‌خواهد، بگذارد، از شعرهایش بگذارد، از نوحه‌هایش بگذارد، از صحبت‌هایش بگذارد، اما باید در این راستا باشد.

جای تأسف این ماجرا آن‌جاست که امروز فضای مجازی، فضای تبلیغ‌شده است. من عکس با فلان آقا بگیرم که چهره است بگذارم. جلساتی که می‌روم را تبلیغ کنم. خب چقدر در فضای مجازی و استوری و اینستاگرام و… تبلیغ می‌کنی؛ شب هم جلسه می‌روی جلسه، می‌بینی که شاید زیر همان استوری که شما گذاشته باشی ۴۰۰، ۵۰۰ نفر آن را دیده باشند. شب جلسه می‌روی، می‌بینی پنج نفر آمده است. استفاده از فضای مجازی آقا هم فرمودند که فضای مجازی را استفاده درست کنید و مدیریت شود. فضای مجازی باید برای این قضیه از آن استفاده شود یعنی ترویج معارف امام حسین. من اگر یک مداح معروفی هستم، اگر یک منبری معروفی هستم، اگر یک آدم شاخصی هستم بیایم ضعف خود ما را در فضای مجازی به صورتی که به کسی برنخورد، اسم کسی را نبرم، این را ترویج کنم، این را درست کنم. من اگر مداح شاخص هستم

فضای مجازی باید این باشد. یعنی مخصوصاً برای آقایان مداحی که خیلی اقبال عمومی دارند و خیلی‌ها هستند که کارهای آن‌ها را می‌بینند. بیاییم عوامل رشد را ترویج کنیم. یعنی آقایان مداح‌ها، اگر این کار را بکنند، کسانی که مرا می‌بینند، مرا فالو کرده‌اند، آن‌ها به حرف من توجه می‌کنند. ما بیایم از فضای مجازی برای رشد دیگران، ترویج معارف امام حسین استفاده کنیم. نمی‌گوییم همه‌اش این باشد، عکس هم بگذاریم، فیلم هم بگذاریم اما به‌اندازه؛ نه اینکه فقط گزارش تصویری کارهای روزمره را بگذاریم. امروز رفتم جلسه فلان جا، با آقای فلانی عکس گرفتم، فلان جا جلسه دارم. فضای مجازی یک فضایی است که فقط برای تبلیغات شخصی خود ما می‌شود. با این اوضاع به نظر من هیچ استفاده‌ای ندارد. درصورتی‌که می‌شد خیلی استفاده کرد. چند وقت پیش من یک‌جمله‌ای را در فضای مجازی دیدم که خیلی تکانم داد. مثلاً می‌گویم یکی از دوستان نوشته بود خدا با ماست. ممکن است که همین در آن لحظه روی چندین نفر تأثیر داشته باشد. اینکه فضای مجازی خوب است به‌شرط اینکه فقط محلی برای تبلیغ و تاخت‌وتاز شخصی‌مان نشود. استفاده شود، برای امام حسین استفاده شود.

کربلاییان: صحبت پایانی‌تان را بفرمایید

محمدی: ان‌شاءالله امیدوارم که به آن روزی برسیم که ببینیم واقعاً هیئت‌های کرمانشاه مسیر درست را دارند می‌روند. از اینکه هرکسی به‌نوعی عمل کند و به سبکی عمل کند ان‌شاءالله این قضیه را نبینیم و به آن روزی برسیم که بعضی از آقایان بیدار شوند. آن‌قدر به فکر اینکه برنامه‌های خودشان را اجرا کنند نباشند. البته منظور این نیست که خدایی نکرده در راستای غیر امام حسین است نه؛ اما بالأخره فضا به سمتی رفته است که جلسات ما خیلی در کرمانشاه به‌اصطلاح آن رونق را ازدست‌داده است. علتش هم این است که بعضی‌ها بدون برنامه، بدون تفکر، بدون مشورت هر کاری که دلشان می‌خواهد می‌کنند. گاهی وقت‌ها جلسات بی‌محتوا می‌گیرند. مردم را به آن سمت دارند می‌برند. ان‌شاءالله امیدواریم که چند تا مسئول دلسوز برای جاهای کلیدی شهر بیایند؛ کسانی که واقعاً دلشان می‌سوزد و برایشان این قضایا اهمیت دارد، نه مسئولینی که بیایند بعد از یک هفته، دو هفته خودشان هم با دیگران همراه شوند.