چهل و یکمین و آخرین نشست «شنبه‌های انقلاب» با عنوان «عدالت» و با هدف تبیین دستاورد‌های چهل ساله انقلاب اسلامی در این حوزه، شنبه ۶ بهمن ماه ۹۷ در محل تالار حکمت ستاد قوه قضائیه برگزار شد. در این برنامه، دستاورد‌های چهل ساله انقلاب اسلامی در حوزه عدالت؛ همچون عدالت در نظام اسلامی، عدالت در قانون اساسی و قانونگذاری، عدالت قضایی، عدالت سیاسی، عدالت جغرافیایی، عدالت اقتصادی، عدالت خدماتی و عدالت خواهی بین المللی، بررسی و تبیین شد.
در این مراسم، کارشناسان و صاحب نظرانی چون: حجت الاسلام هادی صادقی معاون فرهنگی قوه قضائیه، دکتر فاطمه آلیا نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی، دکتر علی بهادری حقوقدان و مسئول سابق سازمان بسیج حقوقدانان کشور، دکتر احمد اسفندیاری رییس اسبق سازمان بهزیستی کشور، دکتر محمدرضا صارمی مسئول مرکز مقاومت بسیج قوه قضائیه، دکتر اسماعیل جلیلی معاون حقوقی و امور مجلس وزارت امور اقتصادی و دارایی، حجت الاسلام دکتر محمدحسین بیاتی رییس دانشگاه عدالت و جمع دیگری از متخصصین حوزه عدالت، دستاورد‌های این حوزه را مورد بررسی قرار خواهند داد.
* با تدابیر درست و اتکا به داشته‌های عظیم از مشکلات عبور خواهیم کرد
حجت‌الاسلام صادقی معاون فرهنگی قوه قضاییه در این نشست، بیان کرد: ایران اسلامی بر پایه اعتقاد به اسلام و ارزش‌های اسلامی و انسانی بنا شده که عدالت به عنوان مهم‌ترین آمال بشریت نیز از ارکان آن است. وی گفت: مردم در برابر نظام ناعادلانه و مستبد و خون ریز و سفاک شاهنشاهی ایستادند و نهضت کردند و پیروز شدند که این مهم با عنایت الهی بود.
معاون فرهنگی قوه قضاییه با اشاره به دستاورد‌های فراوان این ۴۰ سال، گفت: برخی کوته فکران مشکلات پیش رو را بهانه می‌کنند تا دستاورد‌های عظیم این ۴۰ سال را نادیده بیانگارند.
حجت الاسلام و المسلمین صادقی ادامه داد: ما می‌دانیم مردم چه مشکلاتی را تحمل می‌کنند؛ اما با تدابیر درست و اتکا به داشته‌های عظیم از این مرحله عبور خواهیم کرد و مشکلات حل خواهد شد و ننگ آن برای کسانی می‌ماند که در ایجاد این مشکلات سهیم بودند.
وی افزود: انقلاب اسلامی ایران به مردم جرات عدالت خواهی داد و این کار کوچکی نیست، در زمان رژیم منحوس پهلوی هیچ کس جرات عدالت خواهی نداشت، لذا این روحیه عدالت خواهی از دستاورد‌های مهم است.
معاون فرهنگی قوه قضاییه با بیان اینکه دستاورد‌های مختلف در بُعد داخلی و بیرونی هم باید بررسی شود، گفت: در مباحث عدالت نیازمند معیار هستیم این عدالت نیست که همه امکانات را در همه جا بدون توجه داشتن به نیاز واقعی توزیع کنیم.
وی با تاکید بر این که ما نیازمند تبیین درست معیار‌های عدالت هستیم، گفت: در اصول عدالت مسئله اول برابری است به گونه‌ای که در اصول دینی ما انسان‌ها با هم برابر هستند.
معاون فرهنگی قوه قضاییه با اشاره به معیار دوم از اصول عدالت به اصل حداقل معیشت اشاره کرد و گفت: این موضوع اقتضا می‌کند هر مخلوق خداوند رزق خود را بهره‌مند شود و سیاستهای جامعه باید به این سمت پیش برود. اگر عده‌ای رزق دیگری را بربایند آن‌ها بی رزق می‌مانند که این وظیفه حاکمیت‌ها است که جلوی این را بگیرند و با معیار حداقل معیشت باید از نظام سرمایه داری فاصله بگیریم که همه اعم از ضعفا و فقرا هم از آن بهره‌مند شوند.
معاون فرهنگی قوه قضاییه ادامه به معیار‌های دیگر عدالت اعم از وسع، سعی و تلاش و نقش و امتیازات افراد و جبران اشاره کرد و گفت: تمام این موارد در سیاستهای کلی نظام به صورت حکیمانه مطرح شده است؛ اما متاسفانه بازخوانی و اجرا نشده و با آن خیلی فاصله داریم.
حجت الاسلام و المسلمین صادقی با تاکید بر اینکه آسان سازی کسب و کار باید اتفاق بیفتد تا به عدالت بهتری برسیم، گفت: در اصل جبران باید به ضعفا بیشتر توجه کنیم.
وی ادامه داد: در فرمول نهایی عدالت معیار‌هایی را که ذکر کردیم که باید با هم ترکیب کنیم به گونه‌ای که برای هر شخصی که اجرا می‌کنیم باید نتیجه درست حاصل شود.
* بیش از ۹۷ درصد شهر‌ها دارای بیمارستان هستند
اسفندیاری رئیس اسبق سازمان بهزیستی کشور در ادامه این نشست، عنوان کرد: شبکه‌های دروغ پراکن که در دنیا وجود دارند بر علیه حق و حقیقت فعالیت می‌کنند که به نظر می‌رسد وظیفه ما این است که بیش از گذشته بر موضوع تبیین دستاورد‌های انقلاب اسلامی و خدمات نظام مقدس جمهوری اسلامی که در طول ۴۰ سال گذشته انجام داده است فعالیت کرده و آن‌ها را تبیین کنیم.
وی گفت: در دوره‌های قبل از پیروزی انقلاب فاصله دسترسی مردم شهر‌ها نسبت به پایتخت و همچنین فاصله نسبت روستا‌ها به شهر‌ها زیاد بوده است.
رئیس اسبق سازمان بهزیستی کشور افزود: در قبل از پیروزی انقلاب اسلامی فقط ۳۷ درصد از شهر‌های ما بیمارستان داشتند، اما در حال حاضر بیش از ۹۷ درصد شهر‌ها دارای بیمارستان هستند و این نمونه‌ای از شاخص دسترسی مردم به خدمات است.
اسفندیاری بیان کرد: در این رابطه می‌توان به خدمات بهداشتی و درمانی به مناطق محروم نیز اشاره کرد. قبل از پیروزی انقلاب بحث بیمه‌های اجتماعی و درمانی مطرح نبود، اما درحال حاضر صد درصد روستا‌ها تحت پوشش بیمه روستایی هستند.
وی اظهار کرد: آب شرب و سالم و بهداشتی در کمتر از یک درصد از روستا‌ها قابل دسترسی بود؛ اما در حال حاضر صد درصد شهر‌ها و ۹۱ درصد روستا‌ها از این نعمت برخوردارند. در بحث برق نیز قبل از پیروزی انقلاب تنها ۴ درصد از روستا‌ها برق داشتند، اما امروزه صددرصد روستا‌ها دارای برق هستند که با تلاش نظام و بحث عدالت محوری، این کار انجام شده است.
رئیس اسبق سازمان بهزیستی کشور تصریح کرد: همچنین در موضوع مخابرات فقط ۳۱۲ روستا شبکه مخابراتی داشته، اما در حال حاضر همه روستا‌ها شبکه مخابراتی و در حال حاضر ۹۸ درصد از روستا‌ها پوشش تلویزیونی دارند که همه این موارد به عدالت کمک می‌کند.
اسفندیاری در حال حاضر بیش از ۹۵ درصد فرصت تحصیلی فراهم شده است، اظهار کرد: در حال حاضر در شهرستان‌های کوچک دانشگاه علوم پزشکی داریم که نشان می‌دهد گسترش امکانات آموزش عالی ۵۰ برابر شده است و فرصت تحصیلات عالیه فراهم است.
رئیس اسبق سازمان بهزیستی کشور گفت: در آموزش عالی در قبل از انقلاب جز چند شهر بزرگ، دانشگاه وجود نداشت و درحوزه علوم پزشکی در حال حاضر تمامی استان‌ها دارای این حوزه هستند.
اسفندیاری با بیان اینکه برخی‌ها شاید ادعا کنند که گذر زمان این پیشرفت‌ها را فراهم کرده است، اما اینگونه نیست؛ گفت: این نظام مبتنی بر اسلام و عدالت خواهی در دنیا بود و امروز در ۴۰ سالگی انقلاب از آن دیدگاه‌ها و اهداف انقلابی عقب نشینی نکردیم.
* برخی از زندانیان حافظ کل قرآن شده‌اند
صارمی مسئول بسیج قوه قضاییه نیز با اشاره به تلاش‌های کارکنان دستگاه قضا در ۴۰ سالگی پیروزی انقلاب اسلامی، اظهارکرد: تلاش‌های همکاران ما در محاکم قضایی و سازمان‌های وابسته بدون وقفه و به صورت شبانه روزی و در ایام تعطیل است.
صارمی در رابطه با بحث اصلاح قوانین نیز عنوان کرد: از آنجا که نظام ما نظامی اسلامی و حاکمیت دستور‌های اسلام و قرآن بود، این امر در دستور کار قرار گرفت تا قوانین بر اساس قوانین اسلامی تبیین شود.
مسئول بسیج قوه قضاییه گفت: موضوعی دیگری که در جریان ۴۰ سالگی پیروزی انقلاب می‌توان به آن اشاره کرد حمایت از قشر آسیب پذیر جامعه از طرق مختلف و دسترسی آسان مردم به مراجع قضایی بوده است امروز آحاد مردم در اقصی نقاط کشور امکان دسترسی به مراجع قضایی را دارند و آمار زیادی از پرونده‌های قضایی در سراسر کشور گویای این دسترسی آسان مردم به مراجع قضایی است.
وی افزود: تعیین تکلیف اراضی کشاورزی از دیگر اقدامات مهم بود که قبل از پیروزی انقلاب کشاورزان که زحمتکشان اصلی بودند از داشتن سند مالکیت بی بهره بودند که با تلاش مراجع قضایی صاحبان اصلی حق اسناد مالکیت خود را گرفتند.
صارمی گفت: همچنین به منظور حفظ حقوق بیت المال در همه مراجع قضایی شورای حفظ حقوق بیت المال تشکیل و از تعدی و تجاوز به اموال بیت المال جلوگیری شده است.
مسئول بسیج قوه قضاییه تصریح کرد: در سال‌های پس از انقلاب موضوعی که می‌توان به آن اشاره کرد برخورد با دانه درشت‌ها است. در دوره‌های قبل، خاندان سلطنتی در فساد غرق بودند و سابقه‌ای نداریم که به پای میز محاکمه کشانده شوند و با یک حکم عادلانه جلوی تصرفات آن‌ها گرفته شود؛ اما مرجع قضایی در بعد از پیروزی انقلاب اسلامی پرونده‌های قضایی برای برخی از صاحبان سمت تشکیل داد و بدون اغماض و بدون ملاحظه با آنان برخورد می‌شود.
وی گفت: همچنین تلاش شده است که در فرآیند دادرسی از فناوری‌های نوین برای کاهش اطاله دادرسی استفاده شود و شهروندان از طریق سیستم‌های الکترونیک دعاوی را مطرح کرده و در یک مدت زمانی این دعاوی در مراجع قضایی بررسی می‌شود که همین امر باعث اطاله دادرسی می‌شود.
صارمی گفت: امروزه در دفاتر اسناد رسمی وقتی شهروندی مراجعه می‌کند سعی شده است که نقل و انتقال امن برای هموطنان ایجاد شود.
مسئول بسیج قوه قضاییه طرح کاداستر را یکی از بهترین و موفق‌ترین طرح‌ها در سازمان ثبت اسناد عنوان کرد.
وی گفت: در سازمان زندان‌ها طرح طبقه بندی زندانیان صورت گرفته است و امروزه در بخش‌های مختلف زندان می‌بینیم که برخی از زندانیان حافظ کل قرآن هستند.
صارمی همچنین به ایجاد بانک ژنتیک در سازمان پزشکی قانونی نیز اشاره و گفت: جزو معدود کشور‌هایی هستیم که موفق به ایجاد بانک ژنتیک شده‌ایم و امروزه شاهد هستیم که پیکر مطهر شهید و باقی مانده استخوان‌های او به کشور برگشت داده می‌شود و با آزمایش DNA هویت مشخص می‌شود و خانوده‌ای را از انتظار خارج می‌کند.
مسئول بسیج قوه قضاییه افزود: در راستای پیشگیری از وقوع جرم برنامه ریزی‌های زیادی برای کودکان، کسبه و اقشار مختلف صورت گرفته است.
وی همچنین به اقدامات معاونت حقوقی در جهت تنظیم لوایح قضایی اشاره کرد و گفت: این معاونت قوانین را با توجه به نیاز‌های جامعه هماهنگ می‌کند و جلسات مستمری با اندیشمندان و اساتید حقوق دارد.
صارمی گفت: تلاش شبانه روزی همکاران ما بر این است که ماموریت‌ها و مقرراتی را که برایمان ایجاد شده است را به نحواحسن انجام دهیم.
* اقلیتی در کشور به جای تامین نظر مردم در پی رضایت کدخدا هستند
فاطمه آلیا نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی در این نشست عدالت را جزیی از جوهره اندیشه اسلامی خواند و گفت: پیشرفت‌های ما در انقلاب اسلامی، جهش‌های با مانع بوده است.
وی با تاکید بر اینکه اساسا پایه انقلاب ما بر عدالت است، افزود: در ۷۲ سال قانون اساسی مشروطه، هیچگاه این قانون اجرا نشد و یکی از علل قیام امام خمینی هم همین بود.
آلیا گفت: یک معرکه ای به نام انقلاب سفید راه انداختند اما تبدیل به سیاه شد و همه مصوبات در جهت رضایت استکبار جهانی بود.
وی ادامه داد: اگر مقایسه ای بکنیم میان سوگند نمایندگان مجلس شورای اسلامی با سوگند نمایندگان زمان طاغوت، می بینیم بعد از انقلاب، نماینده ها خود را مسئول در برابر خدا و قرآن می بینند اما نماینده پیش از انقلاب خود را در برابر “ذات اقدس همایونی” پاسخگو می داند. چه بر سر مملکت شیعه آمده بود؟
وی خاطرنشان کرد: انتخابات ما بر طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی باید بر مبنای رای تک تک مردم باشد و رهبر انقلاب هم یک رای دارد.
نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی گفت: اگر از عدالت اجتماعی، اقتصادی و خدماتی صحبت می شود، پایه آن قوانینی است که در مجلس شورای اسلامی تصویب می شود و بیشترین مبنای اخطارهای قانون اساسی نمایندگان اصول مربوط به عدالت بوده است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: اعمال عدالت در خود ساز و کار مجلس پیش بینی شده و این پویندگی و نشاط را در این ۱۰ دوره مجلس می بینیم.
آلیا در ادامه گفت: در مجلس هفتم و هشتم یک لابی های نفوذی در مجلس آمد که تعرفه خودروهای وارداتی کمتر از قیمت خودروهای داخلی شود، اما بلافاصله رهبر انقلاب بازدیدی از ایران خودرو داشتند و خواستند که این خطا جبران شود.
وی در ادامه عنوان داشت: اگر مجلس فعلی سیاستهای هجده‌گانه انتخابات را در اصلاح قانون انتخابات کشور لحاظ کنند، مشکلات ما خیلی کمتر می شود.
نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی گفت: یک اصل ۹۰ در قانون اساسی داریم که همه آحاد مردم در شئونات مختلف از سه قوه می توانند به مجلس شکایت کنند و در آنجا رسیدگی می شود.
وی افزود: مجلس نرم افزار اداره کشور و ریل اجرای عدالت در کشور است. در مواردی دشمنان انقلاب در حوزه هایی مانند حقوق زنان، با طرح کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض میان زن و مرد فشارهایی وارد کردند، اما در اسلام، عدالت به معنای برابری مطلق نیست.
آلیا گفت: امیدواریم در چهلمین سال انقلاب اسلامی از تصویب قوانین تکراری جلوگیری شود و نمایندگان وظیفه نظارتی خود را بر جز جز قوانین کشور دارند، همانطور که دیدیم که یک مقام کشور صحبت از انتقال آب از بخشی از کشور به بخش دیگر سخن گفتند اما نمایندگان بدون توجه به مقام آن شخص جلوی این موضوع ایستادند و مخالفت کردند.
وی در ادامه عنوان داشت: اکنون یک اقلیتی هستند که به جای تامین نظر مردم و مستضعفان و خانواده های شهدا، می خواهند رضایت کدخدا را کسب کنند.
نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی گفت: نباید حتی اقلیتی در مجلس باشند که قوانینی برخلاف قانون اساسی تصویب کنند، حتی اگر بعدا شورای نگهبان آن مصوبه را رد کند.